TÜBİTAK, Türkiye'nin deprem haritasını aktif fay verileriyle güncelliyor

TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) Türkiye'nin deprem tehlike haritasını güncellemek için çalıştığını belirterek, 2025 yılı sonuna kadar aktif ve canlı fay hatlarının kapsamlı listesini kamuoyuyla paylaşacaklarını bildirdi.

TÜBİTAK öncülüğünde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Türkiye Belediyeler Birliği (TBB), 100 araştırmacı ve 22 üniversitenin iş birliğiyle yürütülen "Türkiye Deprem Tehlike Haritası" güncelleme projesi kapsamında, Türkiye'nin Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Araştırma Platformu kuruldu.

Platform, Türkiye Paleosismoloji Araştırma Projesi (P/SISMOTÜRK) kapsamında yaklaşık 10 aydır 128 aktif fay üzerinde 19 farklı noktada çalışmalar yürütüyor. Çalışmalar, katılımcı üniversitelerin ilgili bölümlerinden 100 bilim insanı ve araştırmacı ile 90 bursiyerden oluşan bir ekip tarafından yürütülüyor.

Mandal ile Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Genel Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Hasan Sözbilir, proje kapsamında 6 Şubat 2023'te yaşanan 7,7 büyüklüğündeki ilk depremin merkez üssü olan Pazarcık'taki çalışmaları inceledi.

Mandal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023'te ilk 7,7 büyüklüğündeki depremin yaşandığı Pazarcık'ta yürütülen paleosismolojik araştırmayı hatırlatarak, felaketin acısını hâlâ unutmadıklarını, geleceğe yönelik bilim temelli çözümler üretmek için gece gündüz çalıştıklarını kaydetti.

Mandal, "Türkiye Deprem Tehlike Haritası"nın, aktif faylar veya fay segmentleri üzerinde paleosismoloji tabanlı çalışmalarla güncelleneceğini anlattı.

"2025 yılı sonuna kadar Türkiye'deki tüm aktif fay hatlarını haritalandırıp kamuoyuyla paylaşacağız. Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Mehmet Fatih Kacır başkanlığında, AFAD Başkanımız, MTA Başkanımız ve Genel Müdürümüzün katılımıyla düzenlenen toplantıda, kamu karar vericileri ilk kez bir araya geldi."

"Bu ilk kez oluyor. En azından bilimsel anlamda bir ders aldık. Bu tüm dünya ve ülkemiz için bir gerçek, iklim değişikliği olaylarıyla birlikte bu durum daha da tetiklenecek. AFAD'ın depremden sonra ne kadar güçlü çalıştığını biliyoruz ama bu kadar güçlü tepkilere gerek kalmaması için bilimsel temellere dayalı gerekli önlemleri almamız gerekiyor" diye ekledi.

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Genel Jeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Hasan Sözbilir, proje kapsamında Narlı fayı üzerinde yaptıkları çalışmalarda şu ana kadar iki hendek açtıklarını söyledi.

Sözbilir, hendeklerin incelenmesinde, Narlı fayının 6 Şubat 2023 depremlerinde kırılmadığını ve yeni bir fay hattının keşfedildiğini bildirdi. Şöyle açıkladı: "Fay'ın depremle nasıl hareket ettiğini görebiliyoruz. Bu harekete baktığımızda, Narlı fayının hareketine pek uymadığını tespit ettik. Yani burada farklı bir fay hareketi meydana geldi. Dolayısıyla bu, Narlı fayından bağımsız bir faydır ve Doğu Anadolu Fayı'na bağlı olduğunu düşünüyoruz."

Fırat Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Ercan Aksoy, Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden bilim insanlarının bu proje için bir araya gelmesinin mutluluk verici olduğunu söyledi.

Çalışmalara katılan doktora öğrencisi ve jeoloji mühendisi Büşra Yerli, kariyerinin ilk yıllarında böyle bir ekibin parçası olmaktan duyduğu mutluluğu dile getirerek, sahada önemli çalışmalara imza atıldığını söyledi.