Türkiye'den kültürel miras taşıyıcısı yumurta kabuklarını sanata dönüştürüyor

Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından "Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı" olarak kabul edilen 64 yaşındaki Rıza Yaman, yumurta kabuklarını göz alıcı sanat eserlerine dönüştürüyor.

2004 yılında tekstil sektöründen emekli olduktan sonra Yaman, Konya'dan Muğla ilinin Fethiye ilçesine taşındı. Orada yumurta kabuğu oymacılığı, hat sanatı ve ahşap oymacılığı sanatlarına daldı ve bu becerilerini birleştirerek yumurta kabuklarını eşsiz sanatsal parçalara dönüştürdü.

Yaman, iki yıl önce yumurta kabuğu ve ahşap oymacılığındaki uzmanlığı nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan "somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı" unvanını aldı. Zanaatını gelecek nesillere aktarmak için ulusal ve uluslararası festivallere ve etkinliklere katılıyor ve ücretsiz atölye eğitimi sunuyor.

Yaman, yakın zamanda kuzeydeki Samsun şehrinde düzenlenen bir festivalde eserlerini sergiledi ve eserlerini "sanatın en kırılgan biçimi" olarak adlandırdığı sergilerde sundu. Sanatçı, yumurtaları bir şırınga kullanarak titizlikle boşaltıyor, iç zarını çıkarıyor ve karmaşık oyma işlemine başlamadan önce kurumasını bekliyor.

Anadolu Ajansı'na (AA) konuşan Yaman, öncelikle kaz yumurtasıyla çalıştığını ancak tavuk, ördek ve bıldırcın yumurtası da kullandığını söyledi. Türkiye'de bu sanatın sadece 10 ustası olduğunu ve her birinin kendi atölyelerinde kendi öğrencilerini yetiştirdiğini vurguladı.

"Her usta çıraklarını kendi atölyelerinde eğitir. Uygulayıcı sayısını artırmaya çalışıyoruz. Başkasının işini kopyalamak kesinlikle yasaktır. Aslında bir usta istese bile kendi işini kopyalayamaz. Tasarımlarımız ve çizgilerimiz tamamen bize özgüdür," dedi Yaman.

Yaman, yumurta kabuğu oyma sanatına yönelik küresel ilgi ve hayranlığa dikkat çekerek, "Sosyal medya aracılığıyla dünya çapındaki diğer sanatçılarla bağlantı kuruyoruz. Her usta, çalışmalarını sayfamızda sergiliyor. İkinci sanat formu olan "naht", oyma testeresiyle ahşap oymacılığını içeriyor. Bu iki sanatı birleştiren dünyadaki tek usta benim. Hat sanatı İslam dünyasına özgüdür ve bu da eserlerimin dünya çapında çok beğenilmesini sağlıyor."

Geçmişte birçok sanat formunu keşfeden Yaman, gerçek tutkusunu yumurta kabuğu oymacılığında buldu. "Benim için en sakinleştirici ve etkili sanat yumurta kabuğu oymacılığıdır. Bana huzur ve dinginlik getiriyor, doğurganlığı, bolluğu ve dinginliği simgeliyor," diye ifade etti.