Zeytinyağı ihracatına yönelik kısıtlama gevşetildi

Türk yetkililer , üretimin bu sezon artacağı beklentisiyle zeytinyağı ihracatına yönelik kısıtlamaları hafifleterek geçen yılın ağustos ayında getirilen yasağı kaldırdı.

Bakanlık, yerel pazarda yaşanan yüksek fiyat artışı karşısında dökme ve fıçı zeytinyağına yasak getirdi. Yasak , iklim sorunları nedeniyle hem Türkiye'de hem de diğer zeytin üreticisi ülkelerde azalan zeytinyağının arzının güvence altına alınmasını da hedefliyordu .

Türkiye dünyanın en büyük zeytinyağı üreticilerinden biridir. Ancak ülkenin zeytinyağı üretimi önceki iki sezonda neredeyse yarı yarıya azaldı. Türkiye'nin bu sezon 450.000 tonun üzerinde zeytinyağı üretmesi bekleniyor. Ayrıca stokta 250.000 ton zeytinyağının da bulunduğu tahmin ediliyor.

Bu hafta Ticaret Bakanlığı, Kasım 2024'e kadar 50.000 ton zeytinyağı ihracatına olanak sağlayacak bir kota belirlediğini duyurdu.

Bakanlığın Ege Yağ ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği'ne ilettiği yeni düzenleme kapsamında önümüzdeki beş ay boyunca her ay 10 bin ton zeytinyağı ihraç edilebilecek.

Geçen ay çok sayıda derneğin ihracat yasağının kaldırılması yönünde çağrıda bulunması, dernek temsilcileri ve hükümet yetkilileriyle görüşmelere yol açtı.

İhracat yasağı getirilmesine rağmen iç piyasada fiyatlar düşmedi ve istenilen sonuç alınamadı.

Ocak ayında süpermarketlerde 1 litre riviyere tipi zeytinyağı 288 liradan satılırken, haziran ayında fiyatı 360 liraya yükseldi. İki litrelik sızma zeytinyağının fiyatı 520 liradan 794 liraya çıktı.

Uzmanlara göre zeytin mahsulünün kalitesiz olması sadece zeytinyağı değil sofralık yağ fiyatlarını da artırdı. Ocak ayında 192 lira olan sofralık zeytinin 800 gramlık paketinin fiyatı haziran ayında 236 liraya çıktı.

Yasak, ambalajlı ve kutulu zeytinyağı ihracatına uygulanmadı.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, ihracat yasağının hem üreticiyi hem de tüketiciyi zorladığını belirterek, ihracat kısıtlamasının hafifletilmesini memnuniyetle karşıladı.

“Bu sezon zeytinyağı üretimi daha iyi olacak. Üretimin 450 bin ton civarında olmasını bekliyoruz. Beklenmedik olaylar yaşanmadığı sürece bu, dünyadaki tüm zeytinyağı üreticileri için “iyi bir sezon” olacak” dedi.

Tarım uzmanı gazeteci Ali Ekber Yıldırım, bakanlığın ihracat yasağını gevşetme kararında bu sezon beklenen yüksek üretimin etkili olduğunu söyledi.

“Kasım ayı yeni hasat mevsimi olacak. O zamana kadar ihracat yasağı tekrar gözden geçirilebilir veya zeytinyağı ihracatına daha fazla kota ayrılabilir" dedi.