ABD hükümeti, TikTok anlaşmasını kolaylaştırmak için milyarlarca dolar alıyor

ABD Başkanı Donald Trump ile Çinli mevkidaşı Xi Jinping arasında gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından, ABD ve Çin, TikTok uygulamasıyla ilgili bir anlaşmayı duyurmaya yakın. ABD hükümetinin, TikTok ile popüler Çin uygulamasında hisse sahibi olacak ABD şirketleri arasındaki anlaşmayı kolaylaştırmak için milyarlarca dolar komisyon alması bekleniyor.

Trump, sosyal medyada "Ticaret, fentanil, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın sona erdirilmesi gerekliliği ve TikTok anlaşmasının onaylanması da dahil olmak üzere birçok önemli konuda ilerleme kaydettik." diye yazdı.

Trump, "Görüşme çok iyiydi. Tekrar telefonla görüşeceğiz. TikTok anlaşmasının onaylanmasını takdir ediyoruz." diye ekledi.

Pekin'in bu hafta başlarında iki tarafça varılan çerçeve anlaşmayı nihai olarak onaylaması, Trump'ın TikTok'u açık tutmak için aşması gereken engellerden biriydi.

Kongre, Çinli sahibi ByteDance ABD'deki varlıklarını satmaya karar vermediği takdirde, uygulamanın Ocak 2025'e kadar ABD'li kullanıcılara kapatılmasını emretmişti.

Trump, yönetimi yeni bir sahip ararken yasayı uygulamaktan kaçındı. Ayrıca, uygulamanın yasaklanmasının TikTok'un devasa kullanıcı tabanını yabancılaştıracağından ve siyasi iletişimi sekteye uğratacağından endişe ediyor.

Anlaşmayla ilgili önemli sorular hala cevapsız. Şirketin tam mülkiyet yapısının ne olacağı, Çin'in ne kadar kontrol sahibi olacağı veya Kongre'nin onaylayıp onaylamayacağı henüz belli değil.

Reuters, anlaşmanın TikTok'un ABD'deki varlıklarını ByteDance'den Amerikalı sahiplerine devredeceğini bildirdi. Anlaşmaya yakın kaynaklar, TikTok'un ABD operasyonlarının ByteDance algoritmalarını kullanmaya devam edeceğini belirtti.

Bu düzenleme, milletvekilleri arasında Pekin'in Amerikalıları gözetleme veya uygulama aracılığıyla nüfuz operasyonları yürütme olasılığı konusunda endişelere yol açtı. Çin, uygulamadan kaynaklanan bir ulusal güvenlik tehdidi olduğuna dair bir kanıt olmadığını belirtti.

Wall Street Journal'ın haberine göre, Trump yönetiminin, hükümet ve özel sektör arasında yapılan bir dizi kazançlı anlaşmanın sonuncusu olan TikTok'un ABD operasyonlarının kontrolünü ele geçirmek için yapılan karmaşık anlaşma kapsamında yatırımcılardan milyarlarca dolar ücret alması bekleniyor.

Konuya yakın kaynaklara göre, TikTok anlaşmasındaki yatırımcılar, Çin ile anlaşma müzakereleri için hükümete bu ücreti ödeyecek.

Müzakereler devam ettiği için ödemenin nihai yapısı ve miktarı henüz netleşmedi, ancak kaynaklara göre ücret milyarlarca dolara ulaşabilir. Hükümet, yakın zamanda Intel'in en büyük hissedarı olmayı ve ihracat lisansları karşılığında Çin pazarı için Nvidia tarafından üretilen bir yapay zeka çipinin satışlarından %15 pay almayı kabul etti.

Trump, federal hükümetin TikTok anlaşması kapsamında bir ücret alabileceğini belirtti, ancak daha önce bunun milyarlarca dolara ulaşabileceğini belirtmemişti; bu da bir anlaşmayı düzenlemek için önemli bir meblağ.

Trump Cuma günü Oval Ofis'ten yaptığı açıklamada, "Henüz tam olarak müzakere edilmedi, ancak bir şey elde edeceğiz," dedi ve anlaşmanın büyüklüğünün, paranın ve hükümetin harcadığı çabanın tazminatı haklı çıkardığını ekledi. Bir gün önce, "Amerika Birleşik Devletleri, anlaşmayı tamamladığı için büyük bir ücret alıyor -ben buna artı ücret diyorum- ve bunu boşa harcamak istemiyorum," demişti.

Anlaşmalara danışmanlık yapan yatırım bankacıları genellikle anlaşmanın değerinin %1'inden daha az ücret alır ve bu ücret, anlaşmanın boyutu arttıkça azalır. TikTok'un ABD operasyonlarının, nihai sonuca bağlı olarak milyarlarca dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor. Ancak milyarlarca dolarlık bir ücret eşi benzeri görülmemiş bir durum olurdu.

TikTok anlaşmasının jeopolitik unsurları, Trump'ın Çin'deki Nvidia satışlarındaki payını haklı çıkarmak için kullandığı aynı gerekçeyle, onu bir istisna haline getiriyor.

Hükümet geleneksel olarak şirketlerden ulusal güvenlik onayları veya ihracat lisansları için ücret talep etmiyordu ve bazı avukatlar bu tür düzenlemelerin yasa dışı olabileceğini söylüyor.

Alışılmadık ücret düzenlemeleri, zaten karmaşık olan müzakerelerin ortasında geliyor. Kongre, geçen yıl Çin'in ABD'li kullanıcı verilerini ele geçirebileceği endişesiyle kısa video uygulamasını ABD'de yasaklayan bir yasa çıkardı. Trump, ikinci döneminin başında müdahale ederek ana şirket ByteDance'den ABD'li yatırımcılara kontrolü devretmek için bir anlaşma yapma sözü verene kadar uygulama kapanmanın eşiğindeydi.

Tartışılan yapıya göre, özel sermaye şirketi Silver Lake ve bulut bilişim şirketi Oracle da dahil olmak üzere bir grup yeni yatırımcı, TikTok'u ABD'de işletecek yeni ABD kuruluşunun yaklaşık yarısına sahip olacak. Mevcut yatırımcılar yaklaşık %30'unu elinde tutacak, ByteDance'in hissesi ise yasaya uymak için %20'nin altına düşürülecek.