Türkiye, normalleşme sürecinde Suriye'ye toprak bütünlüğünün güvencesini verdi

Türkiye ve Suriye normalleşme anlaşmasına doğru ilerliyor ancak her ikisi için de zorlu bir yol bekleniyor. Suriye lideri Beşşar Esad yakın zamanda Şam'ın ilişkileri yeniden tesis etme şartını yineledi: Türk birliklerinin çekilmesi ve Ankara'nın Suriye muhalefetine verdiği desteğe atıfla "teröre" destekten vazgeçilmesi.

Savunma Bakanlığı kaynakları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye ile diyalog iradesi gösterdiğini ve normalleşmeyi dört gözle beklediğini belirtirken, Şam'a ülkedeki Türk askeri varlığı konusunda güvence verdiğini söyledi.

Kaynaklar, "Türkiye, Suriye'de topraklarına yönelik terör saldırılarını ve tehditlerini savuşturmak, meşru müdafaa ilkesi uyarınca, sınırlarını korumak ve Suriye'nin kuzeyinde terör koridoru kurulmasına yönelik bir oldubittiye karşı önlem olarak bulunmaktadır" dedi.

“Türkiye, Suriye'nin toprak bütünlüğüne en çok katkıda bulunan ülkedir. Türk operasyonları bunu yaptı. Türkiye, Suriye'de terörizmin ortadan kaldırılmasını, toprak bütünlüğünün korunmasını, siyasi istikrarın yeniden sağlanmasını ve Suriye halkı için barışçıl bir yaşamın sağlanmasını istiyor” dedi kaynaklar.

Esad, geçen hafta yaptığı açıklamada, Erdoğan ile olası görüşmesinin, iki ülkenin yıllardır dondurulmuş olan ilişkileri yeniden canlandırma çabaları kapsamında "içeriğe" bağlı olduğunu söylemişti.

"Toplantı bir sonuca ulaşırsa veya ülkenin çıkarlarını sağlarsa, bunu yapacağım. Ancak sorun ... toplantının içeriğinde yatıyor," dedi Esad gazetecilere.

Böyle bir toplantıda Türk askerlerinin Suriye'nin kuzeybatısından çekilmesi konusunun ele alınması halinde katılacağını kaydetti.

Şam'ın Türkiye ile ilişkileri iyileştirmek için girişimlere “olumlu” olduğunu söyleyerek devam etti, ancak şunları ekledi: “Bu, kurallar olmadan (toplantıya) gittiğimiz anlamına gelmiyor.”

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da geçen hafta yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Suriye ile temaslarının her düzeyde sürdüğünü, Ankara'nın normalleşme konusunda daha fazla mesafe katetme sinyalleri verdiğini belirtmişti.

NATO Liderler Zirvesi'ne katılmak üzere gittiği ABD'den dönen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Suriye arasında uzun süredir dondurulmuş durumda olan ilişkilerin yeniden canlandırılması için bir yol haritası belirleneceğini ve bu doğrultuda adımlar atılacağını söyledi.

2011'de Suriye'de başlayan iç karışıklık nedeniyle bozulan ilişkilerden bu yana ilk kez Erdoğan, bu ayın başlarında Türkiye'nin bir zamanlar yakın dostu olan Esad'a resmi davet göndereceğini söyledi.

Davet, Suriye liderinin geçen ay Şam'ın, "Suriye devletinin tüm toprakları üzerindeki egemenliğine saygı gösterilmesi ve her türlü terörizmle mücadele edilmesi koşuluyla" Türkiye-Suriye ilişkilerinin yeniden canlandırılması için her türlü girişime açık olduğunu söylemesinin ardından geldi.

Türkiye, Suriye muhaliflerinin silahlı kuvvetlerine verdiği desteğin öncelikli amacının, geçmişte PKK tarafından çok sayıda sınır ötesi saldırıya maruz kalan sınırın hemen karşısındaki kuzey Suriye'nin terörden arındırılmasını sağlamak olduğunu ve Suriye'nin egemenliğine saygı duyduğunu defalarca dile getirdi.

Şam rejimi ile Ankara, Esad'ın başlıca destekçileri Rusya ve İran'ın sponsorluğunda 2023'te yapılacak görüşmelerle uzlaşı arayışına girmişti ancak Türkiye ve Suriye rejimi bakanlarının görüşmelerinden şu ana kadar somut bir normalleşme sonucu çıkamadı.

Türkiye-Suriye ilişkileri, Türkiye'nin Suriye'yi, on yıllardır sürdürdüğü terör saldırılarında on binlerce kişinin ölümüne yol açan PKK terör örgütünü desteklemekle suçladığı 1998 yılından itibaren gerilemeye başladı.

2011 yılında Suriye'de başlayan iç savaş ve ardından gelen 4 milyonu aşan göçmen akını nedeniyle gerginlik daha da tırmandı.

İlişkileri düzeltme çabaları, Suriyeli mültecileri hedef alan ve evlerine ve işyerlerine zarar veren orta Türkiye'deki son isyanların ardından da geldi. İsyanlar, isyanların Suriye'nin kuzeyindeki Türkiye karşıtı saldırılarla birleşince, daha sonra birkaç Türk şehrine sıçrayarak daha geniş bir provokasyonun eseri olabileceği şüphelerini tetikledi.