Çinli EV devi BYD, Türkiye ile yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırım anlaşması imzaladı

Çinli elektrikli araç (EV) devi BYD ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ülkede fabrika açmak için yaklaşık 1 milyar dolarlık bir yatırım anlaşması imzaladı. Bu, Türk otomotiv sektörü için tarihi bir anlaşma anlamına geliyor.

Anlaşma, otomobil üreticisinin Türkiye'de yıllık kapasitesi 150 bin araç olan elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ve sürdürülebilir mobilite teknolojilerine yönelik Ar-Ge merkezi kurmasını öngörüyor.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Çinli otomotiv deviyle imzalar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayesinde İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile BYD Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'su Wang Chuanfu tarafından atıldı.

Tesisin 5 bin kişiye doğrudan istihdam sağlaması ve 2026 yılı sonunda üretime geçmesi planlanıyor.

Çinli otomobil üreticisinden yapılan açıklamada, "BYD'nin bu yeni üretim tesisine yaptığı yatırım, Türkiye'nin gelişen teknoloji ekosistemi, güçlü tedarikçi tabanı, sıra dışı lokasyonu ve nitelikli iş gücü gibi benzersiz avantajları sayesinde markanın yerel üretim kabiliyetlerini daha da artıracak ve lojistik verimliliğini artıracak" denildi.

"Bölgede yeni enerji araçlarına yönelik artan talebi karşılayarak Avrupa'daki tüketicilere ulaşmayı hedefliyoruz" denildi.

Kacır, anlaşmanın duyurulmasından kısa bir süre sonra X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımda, "Otomotiv sektörümüz için tarihi bir gündeyiz. Ülkemize yapılacak büyük bir yatırımın ilk adımını attık" dedi.

"Cumhurbaşkanımız Erdoğan ve dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi BYD'nin Yönetim Kurulu Başkanı Wang Chuanfu'nun huzurunda, şirketin Türkiye'ye yatırım yapmasına ilişkin anlaşmayı imzaladık" dedi.

Bakan, "Anlaşma çerçevesinde, BYD'nin ülkemizde yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırımla yıllık kapasitesi 150 bin araç olan elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ve mobilite teknolojileri alanında bir Ar-Ge merkezi kurmasını öngörüyoruz. 2026 yılı sonunda üretime başlaması planlanan tesis, doğrudan 5 bin kişiye kadar istihdam sağlayacak" dedi.

Aralık ayındaki Çin ziyaretimizden bu yana sürdürdüğümüz yoğun müzakereler sonucunda alınan bu yatırım kararının, Türkiye'nin küresel yatırımlar açısından bir cazibe merkezi olduğunu gösterdiğini vurguladı.

Avrupa'nın üçüncü büyük otomobil üreticisi konumunda olan ve yıllık 35 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiren Türkiye'de öncelikli hedefimiz otomotiv sektöründe yeni nesil ve çevre dostu elektrikli araçlara doğru dönüşümdür" dedi.

Bakan, küresel teknoloji devi BYD'nin, yüksek yerli katma değerli yeni nesil araç üretimine yönelik bu yatırım kararının, "Cumhurbaşkanımızın liderliğinde sürdürdüğümüz yatırımcı dostu politikalar ve yatırımlara sunduğumuz desteğin bir sonucudur" dedi.

Tesisin nerede inşa edileceğine ilişkin detay verilmezken, daha önce basına yansıyan haberlerde tesisin Manisa ilinin batısında yer alacağı belirtiliyordu.

Avrupa'ya açılan kapı

"Türkiye, Gümrük Birliği ve serbest ticaret anlaşmaları sayesinde yatırımcıların Avrupa pazarına ve birçok ihracat pazarına erişiminin bir kapısıdır. Türkiye'ye güvenen ve yatırım yapanlar kazanmaya devam edecektir" diye belirtti Kacır.

Son yılların en büyük yatırımlarından biri olan bu yatırım haberi, AB'nin Çin'in elektrikli araçlarına , devlet sübvansiyonlarının bu araçların Avrupalı ​​rakiplerini haksız yere zayıflattığı sonucuna varan bir soruşturmanın ardından %38'e kadar ek geçici tarifeler koymasının ardından geldi.

Türk yapımı otomobiller, 1995'ten bu yana uygulanan Gümrük Birliği kapsamında AB'ye avantajlı giriş imkânına sahipken, İstanbul çevresindeki Marmara Bölgesi, dünya otomobil endüstrisinin önde gelen merkezlerinden biri haline geldi.

Fiat ve Renault gibi büyük otomobil üreticileri 1970'lerin başında Türkiye'de fabrika açarken, Ford, Toyota ve Hyundai gibi şirketler de Türkiye'nin Avrupa, Asya ve Ortadoğu arasında kavşak noktasında olmasından yararlanarak onları takip etti.

Bağımsız danışman Levent Taylan, Agence France-Presse'ye (AFP) yaptığı açıklamada, "BYD, dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi ve teknoloji ve üretim kalitesi açısından en ileri olanlardan biri" dedi.

"Bu, aslında Türkiye pazarına, özellikle de Avrupa pazarına, Çin menşeli araçlara uygulanan gümrük vergilerini aşarak bir yatırım olacak" dedi.

BYD'nin Türkiye pazarında yılda 20-25 bin araç satma potansiyeline sahip olduğunu, bunun 75 bin adedini de AB'ye ihraç edeceğini söyledi.

"Yıllık 100-125 bin araçlık kurulu güce sahip bir tesis mantıklı bir yatırım olur" dedi.

Türkiye'nin yatırım teşviklerine ilişkin yeni düzenlemesi kapsamında BYD, Türkiye'nin elektrikli araç ithalatına uyguladığı yüzde 40'lık yeni gümrük vergisini aşabilecek.

Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) yıllık Küresel EV Görünümü raporuna göre, Çin küresel elektrikli araçlara geçişte öncülük ediyor ve 2030 yılına kadar yollardaki her üç araçtan birinin elektrikli olması bekleniyor.

Çinli elektrikli araç üreticilerinin de ihracatı artırması, birçok ülkeyi otomobil üreticilerini korumak için önlemler almaya yöneltti.

Ayrıca yurtdışında üretime bakmaya başladılar, BYD zaten Macaristan'da ilk Avrupa fabrikasını açma planlarını duyurdu. Şirket bu ayın başlarında Tayland'da da bir fabrika açtı.