2024: Kritik 1,5°C Eşiğini Aşan Küresel Isınma İçin Rekor Yıl

Avrupa'nın iklim gözlemcisi Pazartesi günü, bu yılın kayıtlardaki en sıcak yıl ve gezegeni tehlikeli bir şekilde aşırı ısınmaktan korumak için kritik eşiğin üzerindeki ilk yıl olacağını "kesinlikle" söyledi.

Copernicus İklim Değişikliği Servisi tarafından teyit edilen yeni ölçüt, bilim insanlarının insanlığın Dünya'nın hızlı ısınmasındaki rolüyle ilişkilendirdiği, zengin ve fakir ülkelerin felaketlerle vurulduğu bir yılın sonunu getiriyor.

Copernicus, Ocak ve Kasım ayları arasında benzeri görülmemiş bir olağanüstü sıcaklık dalgasının ortalama küresel sıcaklıkları o kadar yükselttiğini ve bu yılın 2023'ü şimdiye kadarki en sıcak yıl olarak geride bırakacağını söyledi.

AB ajansı aylık bülteninde, "Bu noktada, 2024'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olacağı kesin" dedi.

Başka bir kasvetli dönüm noktasında, 2024, insanlığın büyük miktarlarda fosil yakıt yakmaya başlamasından önceki sanayi öncesi dönemlere göre 1,5 santigrat dereceden daha sıcak olan ilk takvim yılı olacak.

Bilim insanları, on yıllar boyunca 1,5 santigrat dereceyi aşmanın gezegeni büyük ölçüde tehlikeye atacağı konusunda uyarıyor ve dünya, Paris iklim anlaşması kapsamında ısınmayı bu daha güvenli eşikle sınırlamak için çaba göstermeyi kabul etti.

Copernicus İklim Değişikliği Servisi müdür yardımcısı Samantha Burgess, 1,5 santigrat derecenin üzerinde tek bir yılın "Paris Anlaşması'nın ihlal edildiği anlamına gelmediğini, ancak iddialı iklim eyleminin her zamankinden daha acil olduğu anlamına geldiğini" söyledi.
Eylemsizliğin maliyeti

Dünya, 1,5 santigrat derece hedefine ulaşma yolunda hiçbir yere yakın değil.

Ekim ayında, BM, iklim eyleminin mevcut yönünün felaket niteliğinde 3,1 santigrat derecelik bir ısınmaya yol açacağını söyledi.

Dünyayı kömür, petrol ve gazdan uzaklaştırma yönündeki küresel taahhüde rağmen fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonlar artmaya devam ediyor.

Fosil yakıtlar yakıldığında, Dünya'nın okyanuslarını ve atmosferini ısıtan sera gazları açığa çıkararak iklim modellerini ve su döngüsünü bozar.

Bilim insanları, küresel ısınmanın aşırı hava olaylarını daha sık ve şiddetli hale getirdiğini ve iklim değişikliğinin şu anki seviyelerde bile etkisini gösterdiğini söylüyor.

2024'te İspanya ve Kenya'da ölümcül seller, ABD ve Filipinler'de şiddetli tropikal fırtınalar ve Güney Amerika'da şiddetli kuraklık ve orman yangınları yaşandı.

Zürih merkezli sigorta devi Swiss Re bu ay, felaketlerin 2024'te toplamda 310 milyar dolarlık ekonomik kayba neden olduğunu söyledi.

Gelişmekte olan ülkeler özellikle savunmasız ve 2035'e kadar iklim değişikliğiyle başa çıkmak için yılda 1,3 trilyon dolarlık dış yardıma ihtiyaç duyacaklar.

Kasım ayındaki BM iklim görüşmelerinde, zengin ülkeler 2035'e kadar yılda 300 milyar dolar taahhüt ettiler; bu miktar çok yetersiz olarak kınandı.

Olağanüstü

Kopernik, iklim hesaplamalarına yardımcı olmak için uydulardan, gemilerden, uçaklardan ve hava istasyonlarından milyarlarca ölçüm kullanır.

Kayıtları 1940'a kadar uzanıyor ancak buz çekirdekleri, ağaç halkaları ve mercan iskeletleri gibi diğer iklim verisi kaynakları, bilim insanlarının sonuçlarını çok daha eskilerden kanıtlar kullanarak genişletmelerine olanak tanıyor.

Bilim insanları, şu anda yaşanan dönemin muhtemelen Dünya'nın son 125.000 yıldır gördüğü en sıcak dönem olduğunu söylüyor.

Bu standartlara göre bile, 2023 ortasından bu yana görülen olağanüstü sıcaklık bilimsel tartışmaları alevlendirdi.

2024, sıcak su etrafında hareket eden ve küresel sıcaklıkların yükselmesine yardımcı olan doğal bir fenomen olan El Nino'nun zirvesinde başladı.

Ancak bilim insanları, bu tür döngüsel değişkenliğin atmosferdeki ve denizlerdeki rekor kıran sıcaklığı tek başına açıklayamayacağını söyledi.

Son El Nino'dan sonra sıcaklıklar düşmeye başlamıştı ancak "çok yavaş ve nedenlerinin analiz edilmesi gerekecek", BM'nin uzman iklim danışma organı IPCC'den bir bilim insanı olan Robert Vautard

Geçtiğimiz hafta, hakemli dergi Science'da yayınlanan bir çalışma, alçakta bulunan bulutların eksikliğinin uzaya geri yansıyan ısının azalmasına neden olabileceğini öne sürdü.

Mayıs ayında yayınlanan ayrı bir makale, daha temiz yanan nakliye yakıtlarının bulutlara daha az ayna benzeri parçacık saldığı ve yansıtıcı özelliklerini azalttığı olasılığını araştırdı.

Copernicus iklim bilimcisi Julien Nicolas, son yılların "açıkça istisnai" olduğunu söyledi.